Mijn hart is mijn kompas

Exact vijf jaar geleden, op 24 januari 2020, begon ik met RouWit uitvaarten. Vijf jaar waarin ik zoveel bijzondere mensen heb ontmoet. Ieder elk met een eigen uniek verhaal. Ter ere van dit jubileum schreef Susanne  Kobus, levensportretschrijver uit Leiderdorp mijn portret. Dit jubileumportret werpt een licht op deze vijf bijzondere jaren en de vele levens die mij hebben geraakt.

Zachtjes praat Dees met hem, vertelt wat ze gaat doen – geruststellend en respectvol. Hij zegt niets meer terug, de ogen zijn gesloten en het hart is stil. Dees kijkt, Dees stemt af, Dees maakt contact. Op de valreep schuift ze dat liefdesbriefje, wat hij ooit voor zijn vrouw schreef, terug in zijn borstzakje.

Een uitgestoken hand
‘Kom je ook even bij oma kijken?’ is haar uitnodiging aan een kind wat voor het eerst met de dood te maken krijgt. Ze pakt de hand van oma vast en laat zien dat je haar gewoon kunt aanraken. Ze voelt een beetje koud ja, maar ze is nog steeds oma. Om de dood onder ogen te komen, heb je soms een uitgestoken hand nodig. De hand van Dees.

Als een tolk
Dees is als een tolk tussen het leven en de dood. Betrekt de familie graag bij de verzorging en verlaagt de drempel om tóch te helpen, al is het maar met één sok. Ze beweegt zich tussen gescheiden ouders, beiden in diep verdriet om een verloren kind. Samen, maar niet meer samen. Treft families waar spanning in de kamer hangt en als het moment het toelaat, weet ze dat subtiel bespreekbaar te maken.

Gastvrijheid
Dat perfect aanvoelen, het afstemmen op de ander – het heeft een oorsprong in haar jarenlange ervaring als gastvrouw in restaurants. Dat is na jaren nog eens invallen in een restaurant, door het raam een bekend echtpaar zien aankomen en dan precies de goede Campari soda en witte wijn alvast voor ze klaarzetten. Mensen écht zien en aandacht geven, het is haar tweede natuur.

Dit is het
Het is inmiddels vijf jaar geleden dat Dees start met RouWit Uitvaarten. Op de uitvaart van haar schoonmoeder aanschouwt ze met bewondering de uitvaartbegeleider: met een klein maar effectief gebaar zet hij een ongemakkelijke situatie om in precies de sfeer die haar schoonmoeder voor ogen had. Het zaadje is geplant, het heeft nog even nodig om te ontkiemen en brengt haar dan van de horeca naar de opleiding voor uitvaartondernemer in Zwolle. Op de drempel van het gebouw voelt ze in haar vezels: dit is het. Dit ga ik doen.

Echte aandacht
Dees ontwikkelt haar eigen stijl, zonder daar heel bewust een strategie voor uit te stippelen. Als je vanuit je hart werkt, dan is dat je kompas. En dat doet ze: voor Dees geen ‘groot, groter, grootst’ in het ondernemerschap. In een week een band opbouwen met mensen die ze nog niet kent, opgenomen worden in een gezin en échte aandacht geven – dat is waar ze het voor doet. Ze neemt zich voor om altijd als zichzelf binnen te komen, laagdrempelig en alsjeblieft niet zo stijf. Onbedoeld wordt haar spijkerjasje het handelsmerk wat dit precies ondersteunt.

Tot in het kleinste detail
Een uitvaart organiseert ze alsof het een bruiloft is: zo’n dag waarop alles klopt, tot in de kleinste details. De kleuren, de symbolen, de materialen, het gebruik van de ruimte. De creativiteit van Dees begint bij de eerste kennismaking al te borrelen, gevoed door alles wat ze daar ziet en hoort. Wat doen deze mensen voor werk, wat hangt er aan de muur, hoe praten ze met elkaar – het maakt dat ze een voorstel voor de rouwkaart doet, waarvan mensen zeggen: ‘ja, dat is precies wat we bedoelen.’

Buiten de lijntjes is meer ruimte
‘Zou dat wel kunnen?’ is een vraag die Dees juist graag over het lijntje heen laat kijken – daar waar zoveel meer ruimte is! Het wordt haar bedrijfsmotto en inderdaad – buiten de lijntjes ontstaan de meest bijzondere uitvaarten, volledig afgestemd op de overledene.

Zo is er eens een meditatiesessie middenin een park, creëert ze een bloemenparadijs in een glazen kas en legt ze alle zesendertig boeken die de overledene geschreven heeft in een zorgvuldige gekozen volgorde op zijn kist. De boekomslagen komen weer terug op de zakdoekjes, die alle aanwezigen ontvangen. En dan die uitvaart, waar geen speeches worden gehouden maar een met zorg opgetekend levensverhaal compleet met geluidsfragmenten, ingesproken door de overledene, wordt voorgelezen door Dees. Als een tolk tussen leven en dood…

Aan de andere kant
Ze doet haar werk met ziel en zaligheid, dat moge duidelijk zijn! Iemand echt zien en horen, direct – of indirect via de mooie verhalen die de naasten vertellen. Wat zou het dan toch bijzonder zijn als ze al die mensen later  ‘aan de andere kant’ weer kan ontmoeten, mijmert Dees.

Geschreven door Susanne Kobus
10 januari 2024